Wat is een 'Fat Finger' (Dikvinger) fout in de financiële markt?

Als u ook maar enigszins aandacht heeft besteed aan de financiële markten, dan heeft u waarschijnlijk wel eens de term 'Fat Finger' (vette vinger) gehoord. Het is een van de ongelukken die zich op de financiële markten voordoen. Laten we eens dieper ingaan op dit grappige, maar uiterst belangrijke fenomeen.

Wat is een Fat Finger (vette vinger) ongeluk?

'Fat Finger' (vette vinger) is een van de ongelukken die zich op de financiële markten voordoen en verwijst naar een fout in de orderprijs of -hoeveelheid als gevolg van een menselijke fout. Deze fouten worden meestal gemaakt door handelaren, transactieverwerkers of andere professionals in de financiële sector en kunnen vaak tot onvoorziene gevolgen leiden.

Het gebeurt vaak wanneer men met een toetsenbord of touchscreen een grote hoeveelheid gegevens invoert en de vinger wegglijdt, waardoor per ongeluk een verkeerd cijfer of symbool wordt ingevoerd. Ook kan men door stress of spanning de concentratie verliezen en fouten maken.

Dergelijke ongelukken kunnen zich voordoen bij diverse financiële producten, zoals aandelen, futures, opties en valuta's, en kunnen leiden tot aanzienlijke financiële verliezen of verstoringen op de markt. Hierdoor versterken financiële instellingen hun interne controlesystemen en -procedures en besteden ze veel aandacht aan de training en scholing van hun medewerkers.

Oorzaken en voorbeelden van Fat Finger (vette vinger) ongelukken

Belangrijkste oorzaken

• Invoerfouten:Een van de meest voorkomende oorzaken waarbij handelaren de prijs of hoeveelheid verkeerd invoeren. In een haast of drukke handelssituatie kan men snel fouten maken.
• Onvoldoende vaardigheid met de terminal:Fouten die worden gemaakt omdat men niet vertrouwd is met de interface of functies van de terminal. Dit gebeurt vooral wanneer men een nieuw systeem gebruikt of complexe functies hanteert.
• Stress en vermoeidheid:Wanneer handelaren te veel werk hebben of onder druk staan om deadlines te halen, kunnen ze stress en vermoeidheid ervaren, wat leidt tot een verminderde concentratie en een verhoogde kans op fouten.
• Systeemfouten:Hoewel zeldzaam, kunnen systeemfouten ook leiden tot Fat Finger (vette vinger) ongelukken. Bijvoorbeeld wanneer het orderafhandelingssysteem defect raakt of wanneer er netwerkproblemen zijn waardoor orders vertraagd of geannuleerd worden.
• Belangenconflict:Sommige handelaren veroorzaken opzettelijk Fat Finger (vette vinger) ongelukken om hun eigen voordeel te behalen. Bijvoorbeeld door eerst een grote shortpositie (verkoop) in te nemen in de aandelen van een concurrent en vervolgens via hun eigen account dezelfde aandelen tegen een hoge prijs te kopen om de koers te manipuleren.

Voorbeelden

In februari 2018 maakte een handelaar bij de New York Stock Exchange (NYSE) een fout bij het handelen in Japanse Nikkei-indexopties. Hij verwarde 1 Yen met 1 dollar en plaatste een kooporder ter waarde van 280 miljard dollar (ongeveer 30 biljoen Yen). De transactie werd niet uitgevoerd, maar had de markt flink kunnen verstoren als deze wel tot stand was gekomen.

De impact van Fat Finger (vette vinger) ongelukken op de financiële markten

Ze kunnen een grote impact hebben op de financiële markten. Dit komt door de volgende factoren:

• Verhoogde prijsvolatiliteit:Fat Finger (vette vinger) ongelukken kunnen leiden tot sterke schommelingen in de prijzen van aandelen, obligaties, valuta's etc. Dit verhoogt de onzekerheid bij investeerders en kan de stabiliteit van de financiële markten aantasten.
• Verliezen bij transacties:Wanneer handelaren een verkeerde prijs of hoeveelheid invoeren en een transactie afsluiten, kunnen er aanzienlijke verliezen ontstaan. Dit kan de financiële gezondheid van financiële instellingen schaden en het vertrouwen van investeerders ondermijnen.
• Verstrengde regelgeving:De toezichthouders op de financiële markten nemen maatregelen om Fat Finger (vette vinger) ongelukken te voorkomen. Bijvoorbeeld door strengere controleprocedures voor transacties in te stellen en de training en scholing van handelaren te verbeteren.
• Aansprakelijkheidskwesties:Investeerders die schade hebben geleden als gevolg van een Fat Finger (vette vinger) ongeluk, kunnen een schadevergoeding eisen van de financiële instelling. Dit kan leiden tot hogere financiële lasten voor de instelling en tot juridische geschillen.

Deze reeks van gebeurtenissen kan de stabiliteit en betrouwbaarheid van de financiële markten aantasten. Daarom moeten financiële instellingen een robuust intern controlesysteem opzetten en continu verbeteren om dergelijke ongelukken te voorkomen.

Analyse van voorbeelden van Fat Finger (vette vinger) ongelukken

Enkele opmerkelijke voorbeelden zijn:

• 6 mei 2010: scherpe daling van de Dow Jones-index:Een handelaar plaatste per ongeluk een verkooporder voor 10 miljoen aandelen in plaats van 1 miljoen aandelen. Hierdoor daalde de Dow Jones-index in korte tijd met meer dan 9%, wat tot grote verwarring op de markt leidde.
• December 2013: scherpe daling van de Amerikaanse staatsobligatieprijs:Een handelaar plaatste per ongeluk een verkooporder voor 10 miljard dollar aan Amerikaanse staatsobligaties in plaats van 1 miljard dollar. Dit leidde tot een sterke daling van de prijs van Amerikaanse staatsobligaties en een schok op de markt.
• 16 maart 2020: grote verliezen bij de Royal Bank of Canada (RBC):Een medewerker maakte een fout door twee keer op de '0'-toets van het toetsenbord te drukken, wat leidde tot een verlies van 1,5 miljard Canadese dollar (ongeveer 1,2 biljoen Yen).

Zoals deze voorbeelden laten zien, kunnen zelfs kleine fouten op grote financiële markten grote gevolgen hebben. Daarom moeten professionals in de financiële sector altijd alert en zorgvuldig te werk gaan.

Tegenmaatregelen van financiële instellingen om Fat Finger (vette vinger) ongelukken te voorkomen

Om dergelijke ongelukken te voorkomen, worden verschillende maatregelen genomen. Enkele belangrijke voorbeelden zijn:

• Invoering van een dubbelcontrole systeem:Een systeem waarbij orders en transacties minimaal twee keer worden gecontroleerd. Bijvoorbeeld door automatische controles op de ingevoerde orderbedragen en -hoeveelheden of door een tweede medewerker de order te laten controleren.
• Instellen van handelslimieten:Het beperken van het bedrag of de hoeveelheid die handelaren in één keer mogen handelen. Dit kan overmatige handel en fouten helpen voorkomen.
• Implementatie van een monitoring systeem:Een systeem dat transacties in real-time monitort en bij afwijkingen direct actie onderneemt. Zo kunnen ongelukken worden voorkomen.
• Versterkte training:Het geven van trainingen aan medewerkers over de kenmerken en risico's van de financiële markten, zodat ze fouten kunnen voorkomen.

Met deze maatregelen kunnen Fat Finger (vette vinger) ongelukken worden voorkomen en de stabiliteit van de financiële markten worden gewaarborgd.

Manieren waarop particuliere beleggers Fat Finger (vette vinger) ongelukken kunnen voorkomen

Ook particuliere beleggers kunnen maatregelen nemen om deze ongelukken te voorkomen. Enkele voorbeelden zijn:

• Controleer uw orders altijd:Controleer altijd het bedrag, de hoeveelheid en andere details van uw orders voordat u ze plaatst. U kunt ook gebruikmaken van de notificatiefunctie van uw beleggingsapp om te controleren of de order is uitgevoerd.
• Verbeter de beveiliging van uw wachtwoorden:Wijzig uw wachtwoorden regelmatig en zorg ervoor dat ze niet toegankelijk zijn voor anderen.
• Vermijd overmatige leverage:Leverage kan uw rendement verhogen, maar verhoogt ook het risico op verliezen. Gebruik leverage dus met mate.
• Beperk uw beleggingen tot uw vrije vermogen:Als u onverwachts geld nodig heeft, kunt u uw beleggingen moeten stopzetten of met verlies verkopen.

Met deze maatregelen kunnen particuliere beleggers Fat Finger (vette vinger) ongelukken helpen voorkomen en veilig beleggen.

Het herstelproces van de markt na een Fat Finger (vette vinger) ongeluk

Wanneer een ongeluk plaatsvindt, grijpen de toezichthouders op de financiële markten snel in om de markt te stabiliseren.

• Oorzaakonderzoek en maatregelen: De toezichthouders onderzoeken de oorzaak van het ongeluk en treffen vervolgens maatregelen, zoals het opleggen van boetes of andere sancties aan de betrokken instelling.
• Bescherming van beleggers: De toezichthouders bieden schadevergoeding aan gedupeerde beleggers of treffen maatregelen om verdere schade te voorkomen.

Door deze inspanningen herstelt de markt in de meeste gevallen snel. Bij grote ongelukken kan het herstel echter langer duren en is het nodig om het vertrouwen van beleggers terug te winnen.

Technologische aanpakken om Fat Finger (vette vinger) ongelukken te voorkomen in de toekomst van de financiële markten

Ontwikkeling van diverse technologische aanpakken

• Geautomatiseerde systemen: Het creëren van geautomatiseerde order- en handelssystemen die menselijke fouten minimaliseren om Fat Finger (vette vinger) ongelukken te voorkomen.
• Kunstmatige intelligentie: Het gebruik van geavanceerde kunstmatige intelligentie om afwijkingen in de handel te detecteren en automatisch orders te annuleren of te blokkeren.

Naar verwachting zullen deze technologische aanpakken een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van Fat Finger (vette vinger) ongelukken in de toekomst en het verbeteren van de stabiliteit van het financiële systeem.

Let op: Fat Finger (vette vinger) ongelukken, een van de ongelukken die zich voordoen op de financiële markten, kunnen leiden tot aanzienlijke verliezen door een kleine fout. Wees daarom altijd voorzichtig.