Als u enigszins aandacht heeft besteed aan de financiële markten, heeft u waarschijnlijk wel eens de term 'dik vinger' (Fat Finger) gehoord. Dit is een van de ongelukken die zich op de financiële markten voordoen. We zullen deze grappige maar uiterst belangrijke kwestie nader bekijken.

Wat is een dikke vinger (Fat Finger) ongeluk?

Een 'dik vinger' (Fat Finger) ongeluk, dat zich voordoet op de financiële markten, is een fout in de orderprijs of -hoeveelheid die wordt veroorzaakt door een menselijke fout. Deze fouten worden meestal gemaakt door handelaren, dealmakers of andere werknemers in de financiële sector en leiden vaak tot onvoorziene resultaten.

Dit gebeurt meestal wanneer een handelaar per ongeluk een verkeerd cijfer of symbool invoert met een toetsenbord of touchscreen terwijl hij grote hoeveelheden gegevens invoert. Dit kan ook gebeuren door een gebrek aan concentratie als gevolg van spanning of stress.

Deze ongelukken kunnen zich voordoen bij verschillende financiële producten, zoals aandelen, futures, opties en valuta, en kunnen leiden tot aanzienlijke financiële verliezen of marktverstoringen. Financiële instellingen versterken hun interne controlesystemen en procedures en besteden veel aandacht aan de training van hun personeel.

Oorzaken en voorbeelden van dikke vinger ongelukken

Belangrijkste oorzaken

• Invoerfout: Een van de meest voorkomende oorzaken is wanneer een handelaar de prijs of de hoeveelheid verkeerd invoert. Dit kan gebeuren als iemand snel moet handelen tijdens een urgente transactie.
• Onbekendheid met het gebruik van de terminal: Fouten die voortkomen uit het niet bekend zijn met de interface of functies van de terminal. Dit gebeurt vooral wanneer een nieuw systeem wordt ingevoerd of wanneer er gebruik wordt gemaakt van complexe functies.
• Stress en vermoeidheid: Als een handelaar veel stress en vermoeidheid ervaart als gevolg van een te hoge werklast of de druk om een deadline te halen, is de kans groter dat hij fouten maakt door een gebrek aan concentratie.
• Systeemfout: Hoewel zeldzaam, kan een dikke vinger ongeluk ook worden veroorzaakt door een systeemfout. Bijvoorbeeld wanneer het orderuitvoeringssysteem niet goed werkt, of wanneer orders worden vertraagd of geannuleerd vanwege netwerkstoringen.
• Belangenconflict: Sommige handelaren veroorzaken met opzet dikke vinger ongelukken om hun eigen voordeel te behalen. Bijvoorbeeld wanneer iemand een groot aantal aandelen van een concurrent leent, maar deze aandelen vervolgens op een hogere prijs koopt via zijn eigen rekening om de aandelenkoers te manipuleren.

Voorbeelden

In februari 2018 maakte een handelaar bij de New York Stock Exchange (NYSE) een fout tijdens het handelen in opties voor de Nikkei-index van Japan. Hij verwarde 1 yen met 1 dollar en plaatste een kooporder voor een bedrag van 28 miljard dollar (ongeveer 30 biljoen yen). De daadwerkelijke transactie werd niet uitgevoerd, maar als dat wel was gebeurd, had het de markt een enorme schok gegeven.

De impact van dikke vinger ongelukken op de financiële markten

Dit kan een grote impact hebben op de financiële markten. Dit is de reden:

• Toenemende prijsvolatiliteit: Dikke vinger ongelukken kunnen leiden tot snelle prijsschommelingen van aandelen, obligaties, valuta en andere producten. Dit kan de onzekerheid van beleggers vergroten en de stabiliteit van de financiële markten aantasten.
• Handelsverliezen: Als een handelaar een fout maakt bij het invoeren van de prijs of hoeveelheid en deze transactie uitvoert, kunnen er aanzienlijke verliezen ontstaan. Dit kan de financiële positie van financiële instellingen verslechteren en het vertrouwen van beleggers aantasten.
• Versterkte regelgeving: De toezichthouders versterken hun regelgeving om dikke vinger ongelukken te voorkomen. Dit omvat het invoeren van extra controleprocedures voor transacties, het verbeteren van de training van handelaren, enz.
• Aansprakelijkheidskwesties: Beleggers die schade lijden als gevolg van een dikke vinger ongeluk kunnen financiële instellingen aansprakelijk stellen. Dit kan de financiële last van financiële instellingen verhogen en tot juridische geschillen, zoals rechtszaken, leiden.

Deze reeks incidenten kan de stabiliteit en het vertrouwen in de financiële markten aantasten. Daarom moeten financiële instellingen een robuust intern controlesysteem opzetten en continu verbeteren om dergelijke ongelukken te voorkomen.

Analyse van bekende gevallen van dikke vinger ongelukken

Enkele van de meest bekende gevallen zijn:

• 6 mei 2010 - Krachtige daling van de Dow Jones-index: Dit werd veroorzaakt door een handelaar die per ongeluk een order om 1 miljoen aandelen te verkopen veranderde in een order om 10 miljoen aandelen te verkopen. De Dow Jones-index daalde binnen enkele seconden met meer dan 9%, wat tot grote onrust op de markt leidde.
• December 2013 - Plotselinge daling van de prijs van Amerikaanse staatsleningen: Dit gebeurde toen een handelaar per ongeluk een order om Amerikaanse staatsleningen ter waarde van 1 miljard dollar te verkopen veranderde in een order om 10 miljard dollar te verkopen. Dit resulteerde in een snelle daling van de prijs van Amerikaanse staatsleningen en een aanzienlijke schok voor de markt.
• 16 maart 2020 - Aanzienlijk verlies voor de Royal Bank of Canada (RBC): Een werknemer maakte een fout door per ongeluk twee keer op de '0'-toets van zijn toetsenbord te drukken en leidde zo een verlies van 1,5 miljard Canadese dollar (ongeveer 1 biljoen yen) in.

Deze voorbeelden laten zien dat zelfs een kleine fout grote gevolgen kan hebben op de financiële markten, waar transacties vaak met grote bedragen worden uitgevoerd. Daarom moeten werknemers in de financiële sector altijd oplettend en voorzichtig zijn bij het uitvoeren van hun taken.

Reacties van financiële instellingen om dikke vinger ongelukken te voorkomen

Financiële instellingen nemen verschillende maatregelen om deze ongelukken te voorkomen. Enkele van de meest gebruikelijke zijn:

• Invoering van dubbelcontrole-systemen: Dit zijn systemen die ervoor zorgen dat een order of transactie meer dan één keer wordt gecontroleerd. Bijvoorbeeld door automatische foutencontroles tijdens het invoeren van de orderwaarde of -hoeveelheid, of door een andere medewerker de order te laten controleren.
• Transactielimieten instellen: Dit betekent dat er een limiet wordt gesteld aan het bedrag of de hoeveelheid die een handelaar in één keer mag handelen. Dit kan helpen om fouten als gevolg van excessief handelen te voorkomen.
• Implementatie van monitoringsystemen: Dit zijn systemen die in real time transactielogboeken controleren en die direct actie kunnen ondernemen bij het detecteren van afwijkingen, waardoor ongelukken kunnen worden voorkomen.
• Versterkte training:Het opleiden van werknemers over de kenmerken en risico's van de financiële markten en het geven van training om fouten te voorkomen.

Door middel van deze maatregelen kunnen dikke vinger ongelukken worden voorkomen en de stabiliteit van de financiële markten worden gehandhaafd.

Manieren waarop individuele beleggers dikke vinger ongelukken kunnen voorkomen

Beleggers kunnen ook zelf maatregelen nemen om deze ongelukken te voorkomen. Hier zijn een paar voorbeelden:

• Maak het controleren van orders tot een gewoonte: Controleer het bedrag, de hoeveelheid, enz. nog eens. Het is ook een goed idee om de meldingsfunctie van de beleggingsapp te gebruiken om te controleren of uw orders zijn uitgevoerd.
• Versterk de beveiliging van uw wachtwoord: Verander uw wachtwoord regelmatig en zorg ervoor dat het niet wordt gedeeld met anderen.
• Vermijd overmatige hefboomwerking: Hefboomwerking kan uw rendement verhogen, maar ook uw verliezen vergroten. Gebruik het met beleid.
• Beheer uw beleggingen met reserves: Als u onverwachts geld nodig heeft, moet u uw beleggingen stopzetten of deze met verlies verkopen.

Door middel van deze maatregelen kunnen individuele beleggers dikke vinger ongelukken voorkomen en hun beleggingen veilig beheren.

Het herstelproces van de markt na een dikke vinger ongeluk

Als er een ongeluk plaatsvindt, nemen de toezichthouders snel maatregelen om de stabiliteit van de markt te herstellen.

• Oorzaakonderzoek en maatregelen: Allereerst wordt de oorzaak van het ongeluk onderzocht en kunnen er sancties of boetes worden opgelegd aan de betrokken instelling.
• Beleggersbescherming: Beleggers die schade hebben geleden, kunnen worden gecompenseerd of er kunnen maatregelen worden getroffen om verdere schade te voorkomen.

Dankzij deze inspanningen herstelt de markt in de meeste gevallen snel. Maar bij grote ongelukken kan het herstel langer duren en zijn er aanzienlijke inspanningen nodig om het vertrouwen van beleggers te herstellen.

Technische aanpak om dikke vinger ongelukken in de toekomst te voorkomen

Ontwikkeling van verschillende technische benaderingen

• Geautomatiseerde systemen: De ontwikkeling van geautomatiseerde order- en handelssystemen die menselijke fouten minimaliseren en dikke vinger ongelukken voorkomen.
• Kunstmatige intelligentie: Het gebruik van geavanceerde kunstmatige intelligentie om afwijkingen in transacties te detecteren en automatische systemen te creëren die transacties kunnen annuleren of blokkeren.

Deze technische benaderingen zullen naar verwachting een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van dikke vinger ongelukken en het verbeteren van de stabiliteit van het financiële systeem in de toekomst.

Een dikke vinger (Fat Finger) ongeluk, zoals degenen die zich voordoen op de financiële markten, kan aanzienlijke verliezen veroorzaken als gevolg van een kleine fout. Wees altijd voorzichtig.