Vùng đầm lầy

Vùng đầm lầy là vùng ven biển bị nước biển bao phủ và lộ ra theo chu kỳ do thủy triều lên xuống. Nói chung, nó được tạo thành từ nhiều trầm tích khác nhau như cát, bùn, đá và đóng vai trò là kho lưu trữ hệ sinh thái và là vùng đệm bảo vệ chống lại thiên tai.

Tầm quan trọng của đầm lầy

Đầu tiên, đầm lầy là một thành phần quan trọng của hệ sinh thái biển. Nơi đây là nơi sinh sống của vô số loài sinh vật và tương tác giữa chúng duy trì một hệ sinh thái cân bằng. Các sinh vật đại diện bao gồm động vật giáp xác như sò, cua, tôm, cá và tảo biển. Những sinh vật này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của hệ sinh thái biển và là nguồn thức ăn quan trọng đối với cuộc sống của con người.

Tiếp theo, đầm lầy đóng vai trò là vùng đệm bảo vệ chống lại thiên tai. Khi thiên tai như lũ lụt hoặc bão xảy ra, đầm lầy làm chậm dòng chảy của nước, giảm thiểu thiệt hại. Nó cũng đóng vai trò bảo vệ bờ biển khỏi xói mòn và giảm thiểu mực nước biển dâng.

Cuối cùng, đầm lầy cũng có giá trị như một tài nguyên du lịch. Với cảnh quan đẹp và nhiều loài sinh vật đa dạng, nó thu hút nhiều du khách và được sử dụng như một địa điểm giáo dục và nghiên cứu về sinh thái.

Các thành viên đa dạng của hệ sinh thái đầm lầy

Hệ sinh thái đầm lầy bao gồm nhiều thành viên khác nhau.

Trong số đó, thành viên quan trọng nhất làđộng vật đáy (benthos) .

Động vật đáy là những động vật sống ở đáy biển, chủ yếu là động vật giáp xác như sò, cua, tôm và động vật thân mềm, giun. Chúng tạo nên nền tảng của chuỗi thức ăn của hệ sinh thái đầm lầy và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của đầm lầy thông qua việc phân hủy chất hữu cơ.

Một thành viên chính khác làthực vật chịu mặn (halophyte).

Thực vật chịu mặnlà những cây trồng ở đất có độ mặn cao, các loài điển hình bao gồm cỏ biển, cỏ lau, rau muối. Chúng cố định đất của đầm lầy, hấp thụ carbon dioxide trong khí quyển, góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu. Chúng cũng sản xuất oxy thông qua quang hợp, hỗ trợ hô hấp cho các sinh vật xung quanh.

Cá và chim

Cá ăn động vật đáy hoặc thực vật chịu mặn, trong khi chim ăn động vật đáy hoặc cá. Chúng luân chuyển năng lượng thông qua chuỗi thức ăn của hệ sinh thái đầm lầy và đóng góp vào việc duy trì sự ổn định của hệ sinh thái bằng cách kiểm soát số lượng cá thể.

Con người

Con người tham gia nhiều hoạt động khác nhau trong đầm lầy, như khai thác hải sản, du lịch. Tuy nhiên, nếu những hoạt động này quá mức có thể phá vỡ sự cân bằng của hệ sinh thái đầm lầy, cần lưu ý.

Ảnh hưởng của đầm lầy đến môi trường toàn cầu

Đầm lầy đóng vai trò rất quan trọng đối với môi trường toàn cầu.

• Đầm lầy là bồn chứa carbon: Đóng vai trò hấp thụ và lưu trữ carbon dioxide trong khí quyển. Vi sinh vật, thực vật và trầm tích trong đầm lầy hấp thụ carbon dioxide và chuyển hóa thành chất hữu cơ, chất hữu cơ này được lưu trữ trong trầm tích. Qua quá trình này, đầm lầy được biết là hấp thụ khoảng 260.000 tấn carbon dioxide mỗi năm. Lượng này tương đương với lượng carbon dioxide thải ra hàng năm của khoảng 200.000 ô tô, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu biến đổi khí hậu.
• Thứ hai, đầm lầy góp phần cải thiện chất lượng nước: Vi sinh vật và động vật đáy trong đầm lầy có vai trò phân hủy và loại bỏ các chất ô nhiễm trong nước, từ đó cải thiện chất lượng nước ở vùng ven biển và duy trì sức khỏe của hệ sinh thái biển. Ngoài ra, chúng còn lọc đất từ các con sông chảy vào, bảo vệ đường bờ biển và giảm thiểu thiệt hại do bão hoặc sóng thần.
• Đầm lầy là nơi sinh sống của nhiều loài sinh vật: Đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học. Nơi đây là nơi sinh sống của nhiều loài chim biển, cá, cua, sò và chúng tương tác với nhau để duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái. Tuy nhiên, gần đây, do sự phát triển và ô nhiễm đầm lầy, đa dạng sinh học đang giảm sút, cần có giải pháp ứng phó.

Giá trị kinh tế và cách sử dụng đầm lầy

Đầm lầy có nhiều giá trị kinh tế.

• Nơi sản xuất nguồn lợi thủy sản: Nhiều loài sinh vật sống trong đầm lầy là nguồn cung cấp nguồn lợi thủy sản, hoạt động đánh bắt cá tạo ra lợi nhuận kinh tế. Theo Viện Nghiên cứu Phát triển Biển và Thủy sản Hàn Quốc, giá trị sản xuất thủy sản của đầm lầy Hàn Quốc năm 2010 đạt 1.292,6 tỷ won.
• Giá trị đối với ngành du lịch: Là điểm du lịch sinh thái nổi tiếng, thu hút nhiều du khách, mang lại lợi nhuận kinh tế và góp phần thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng địa phương. Vùng đất ngập mặn ven biển ở bang Georgia, Hoa Kỳlà điểm du lịch sinh thái nổi tiếng, thu hút hàng trăm nghìn du khách mỗi năm, mang lại lợi ích kinh tế lớn cho địa phương.
• Nhiều mục đích sử dụng: Đầm lầy có thể được sử dụng cho nhiều mục đích, như sản xuất muối, nuôi trồng thủy sản, vật liệu xây dựng. Khai thác cát hoặc đất sét chất lượng cao để sử dụng làm vật liệu xây dựng, sản xuất muối ở ruộng muối hoặc cải tạo đất để sử dụng cho đất nông nghiệp hoặc công nghiệp.

Nỗ lực quốc tế nhằm bảo vệ đầm lầy

Để bảo tồn và sử dụng bền vững đầm lầy, cần có sự hợp tác và nỗ lực quốc tế.

Nhằm mục đích này, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đã lựa chọn và biên soạn danh sách “100 vùng đầm lầy tốt nhất thế giới” từ năm 1998, nỗ lực nâng cao nhận thức về tầm quan trọng và giá trị bảo tồn của đầm lầy. Ngoài ra, Công ước Ramsar cũng là một hiệp ước quốc tế về bảo vệ các vùng đất ngập nước, được thông qua tại Ramsar, Iran năm 1971 và có hiệu lực vào năm 1975. Hiện nay có 170 quốc gia tham gia, Hàn Quốc gia nhập vào năm 1997 với tư cách là quốc gia thứ 101.

Chính phủ Hàn Quốc cũng đã nỗ lực ban hành Luật Bảo tồn Đất ngập nước (1999), gia nhập Công ước Ramsar (1997) và quyết định tạm dừng dự án cải tạo đất ở Saemangeum (2010), vào tháng 7 năm 2021, đầm lầy Seocheon, Gochang, Shinan, Boseong-Suncheon được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới, khẳng định giá trị quốc tế của đầm lầy.