Hãy tìm hiểu về phương pháp tính BMI để hỗ trợ quản lý cân nặng và kiểm tra sức khỏe của bạn một cách đơn giản.

Bước đầu tiên để quản lý cân nặng: Hiểu tầm quan trọng của BMI

BMI (Chỉ số khối cơ thể)còn được gọi là chỉ số khối cơ thể, là một phương pháp tính toán đơn giản sử dụng cân nặng và chiều cao để ước tính lượng mô mỡ. Chỉ số này được các chuyên gia y tế sử dụng rộng rãi để đánh giá béo phì và các vấn đề sức khỏe khác, đồng thời cũng hữu ích trong việc lập kế hoạch quản lý cân nặng cá nhân.

Tầm quan trọng của BMI

Chỉ số này có mối liên hệ chặt chẽ với tình trạng sức khỏe tổng thể.

• Giá trị BMI cao có liên quan đến tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường tuýp 2, huyết áp cao, bệnh tim, đột quỵ và một số loại ung thư.
• Giá trị BMI thấp có thể biểu thị các vấn đề như thiếu dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch, loãng xương và thiếu sức khoẻ.

Do đó,tính BMI là bước đầu tiên để quản lý cân nặng. Bạn nên đo lường định kỳ và dựa vào kết quả để xem xét chế độ ăn uống, tập thể dục và cải thiện lối sống. Tất nhiên, điều này không đủ. Cần phải xem xét các yếu tố khác nhau như thành phần cơ thể, mức độ hoạt động, yếu tố di truyền, v.v. Vì vậy, tốt nhất bạn nên tư vấn với chuyên gia y tế để lập kế hoạch quản lý cân nặng toàn diện.

Công thức tính BMI (Chỉ số khối cơ thể)

Bạn chỉ cần chia cân nặng (kg) cho bình phương chiều cao (m). Ví dụ, nếu cân nặng là 60kg và chiều cao là 1.7m, thì BMI sẽ là 60/(1.7*1.7)=21.5.

Giá trị BMI được tính toán thường được phân loại thành năm phạm vi: Thiếu cân (<18.5), Cân nặng bình thường (18.5-24.9), Thừa cân (25-29.9), Béo phì (30-34.9), Béo phì nặng (≥35). Mỗi phạm vi cung cấp thông tin về nguy cơ sức khỏe và mục tiêu quản lý cân nặng của cá nhân.

Đây chỉ là một ước tính sơ bộ và không chính xác. Những người có nhiều cơ bắp hoặc vận động viên có thể được đánh giá cao hơn so với thực tế, trong khi những người lớn tuổi hoặc trẻ em có thể không phù hợp. Tuy nhiên, nó có thể giúp bạn đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể và thiết lập mục tiêu giảm hoặc duy trì cân nặng.

Giải thích kết quả BMI: Hiểu phạm vi cân nặng khỏe mạnh

Sau khi xác định được giá trị BMI của bạn nằm trong phạm vi nào, hãy thử giải thích kết quả. Nói chung, WHO phân loại BMI dưới 18.5 là thiếu cân, 18.5 - 24.9 là cân nặng bình thường, 25 - 29.9 là thừa cân và 30 trở lên là béo phì.

Phạm vi cân nặng khỏe mạnh thường nằm trong khoảng từ 18.5 đến 24.9. Giá trị BMI trong phạm vi này cho thấy cân nặng khỏe mạnh đối với hầu hết mọi người. Ngay cả trong phạm vi này, cũng có thể có một số thay đổi về cân nặng tuỳ theo mục tiêu cá nhân hoặc mức độ hoạt động thể chất.

Mặt khác, nếu giá trị BMI dưới 18.5, bạn được xếp vào nhóm thiếu cân. Thiếu cân có thể do thiếu dinh dưỡng, ăn kiêng quá mức hoặc thiếu khối lượng cơ thể, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Bạn có thể có ít cơ bắp và nhiều mỡ hơn, do đó BMI không phải là chỉ số hoàn hảo về sức khỏe.

Do đó, bạn nên tham khảo kết quả BMI nhưng không nên coi đó là tiêu chuẩn tuyệt đối mà nên xem xét chế độ ăn uống, lượng tập luyện và tình trạng sức khỏe tổng thể để đánh giá.

Tìm hiểu về những hạn chế và điểm bổ sung của BMI

BMI cũng có một số hạn chế.

Thứ nhất, BMI không tính đến tỷ lệ mỡ và cơ bắp.

BMI không phân biệt được những người có nhiều cơ bắp và ít mỡ với những người ngược lại, mặc dù họ có cùng cân nặng. Những người có nhiều cơ bắp như vận động viên hoặc người tập thể hình có thể có giá trị BMI cao hơn so với thực tế, do đó có thể bị xếp vào nhóm béo phì hoặc thừa cân.

Thứ hai, BMI không tính đến các đặc điểm nhân khẩu học như tuổi tác, giới tính, chủng tộc, v.v.

Trẻ em, người già, nam và nữ, các nhóm dân tộc khác nhau có giá trị BMI trung bình khác nhau nhưng đều áp dụng cùng một tiêu chuẩn.

Để khắc phục những hạn chế này, các chỉ số khác nhau đã được phát triển và sử dụng. Bằng cách sử dụng máy phân tích thành phần cơ thể hoặc phương pháp đo điện trở sinh học (BIA), bạn có thể đo lượng nước, protein, khoáng chất trong cơ thể để xác định chính xác hơn tỷ lệ mỡ trong cơ thể.

Vượt xa BMI: Các chỉ số quan trọng khác trong quản lý cân nặng

Chỉ dựa vào chiều cao và cân nặng để tính toán nên BMI không thể cho biết giảm hoặc tăng cân ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào. Do đó, gần đây, nhiều chỉ số khác đã được đưa ra ngoài chỉ số BMI đơn giản.

•  Tỷ lệ mỡ trong cơ thể: Đây là tỷ lệ mỡ chiếm trong cân nặng, được thể hiện dưới dạng phần trăm, có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ sức khỏe thực tế. Nói chung, đối với nam giới trưởng thành, tỷ lệ mỡ trong cơ thể trên 25% và đối với phụ nữ là trên 30% được coi là béo phì.
• Vòng eo: Chỉ số này phản ánh lượng mỡ nội tạng và giúp dự đoán nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa, bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, v.v. Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) báo cáo rằng nguy cơ sức khỏe tăng lên đối với nam giới có vòng eo trên 40 inch (khoảng 102 cm) và phụ nữ có vòng eo trên 35 inch (khoảng 89 cm).

Áp dụng BMI trong cuộc sống: Lối sống lành mạnh

Để quản lý cân nặng một cách lành mạnh, việc tích cực sử dụng BMI trong cuộc sống là điều cần thiết. Dưới đây là một số ví dụ.

• Thiết lập mục tiêu: Giúp bạn thiết lập mục tiêu khả thi. Ví dụ, nếu BMI hiện tại của bạn đang trong nhóm thừa cân, bạn có thể đặt mục tiêu giảm cân để đạt được phạm vi bình thường (18.5 - 24.9).
• Theo dõi tiến độ: Bạn có thể đo lường định kỳ để theo dõi tiến độ. Điều này giúp bạn xác định mức độ tiến gần đến mục tiêu và điều chỉnh nếu cần.
• Cải thiện chế độ ăn uống: Bạn có thể cải thiện chế độ ăn uống dựa trên kết quả BMI. Ví dụ, nếu BMI cao, bạn nên giảm lượng calo nạp vào, ăn nhiều rau củ và trái cây, và bổ sung đủ protein và chất xơ.
• Lập kế hoạch tập luyện: Giúp bạn tăng cường hoạt động thể chất. Nếu BMI cao, bạn nên kết hợp tập luyện aerobic và sức mạnh để cùng lúc giảm cân và tăng cơ.
  
• Quản lý căng thẳng: Có thể dẫn đến các hành vi có hại cho sức khỏe như ăn uống quá mức hoặc uống rượu quá nhiều. Bạn nên nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc, và tận hưởng sở thích hoặc hoạt động giải trí.
• Sự hỗ trợ từ những người xung quanh: Có thể cung cấp động lực và sự khích lệ. Bạn nên chia sẻ thói quen ăn uống và tập luyện lành mạnh với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và cùng nhau động viên nhau.

Bằng cách thực hiện các chiến lược bền vững này, bạn có thể duy trì cân nặng khỏe mạnh trong thời gian dài.