Mọi thứ bạn cần biết về lợi nhuận hoạt động trong báo cáo tài chính dành cho nhà đầu tư chứng khoán

Trong thế giới đầu tư, một trong những chỉ số quan trọng không thể thiếu là lợi nhuận hoạt động, một chỉ số mà các nhà đầu tư chứng khoán cần phải nắm rõ. Hãy cùng tìm hiểu về lợi nhuận hoạt động nhé.

Lợi nhuận hoạt động là gì?

Lợi nhuận hoạt động là một trong những chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đây là số tiền doanh nghiệp thu được từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ sau khi đã trừ đi giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý. Nói cách khác, đây là chỉ số phản ánh lợi nhuận thực sự mà doanh nghiệp kiếm được.

Lợi nhuận hoạt động đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Thông thường, lợi nhuận hoạt động càng cao thì khả năng sinh lời của doanh nghiệp càng được đánh giá là tốt. Ngược lại, nếu lợi nhuận hoạt động thấp hoặc thua lỗ thì có nghĩa là tình hình tài chính của doanh nghiệp đang không ổn định.

Cũng cung cấp thông tin hữu ích để dự đoán khả năng tăng trưởng trong tương lai của doanh nghiệp. Những doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động tăng trưởng liên tục thường có khả năng cạnh tranh tốt trên thị trường và có triển vọng phát triển trong tương lai. Ngược lại, nếu lợi nhuận hoạt động giảm sút thì có nghĩa là khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp đang bị suy yếu và có thể gặp khó khăn trong việc phát triển trong tương lai.

Là một trong những yếu tố cơ bản nhất cần phải kiểm tra khi phân tích báo cáo tài chính và các nhà đầu tư chứng khoán cần phải nắm bắt lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp mà họ muốn đầu tư.

Cách tìm lợi nhuận hoạt động trong báo cáo tài chính

Để tìm lợi nhuận hoạt động trong báo cáo tài chính, bạn cần phải xem xét bảng kê khai lợi nhuận của doanh nghiệp.

Bảng kê khai lợi nhuận là bảng thể hiện hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định, ở phần trên cùng của bảng này sẽ ghi các chỉ số chính như doanh thu, lợi nhuận hoạt động, lợi nhuận sau thuế, v.v. Trong số đó, lợi nhuận hoạt động được tính bằng cách lấy 'lợi nhuận gộp' trừ đi 'chi phí bán hàng và quản lý'.

Khi tìm kiếm chỉ số này, bạn cần phải chú ý kiểm tra xem các mục có được phân chia rõ ràng hay không. Một số doanh nghiệp có thể sử dụng cách thức hạch toán kế toán khác nhau, dẫn đến việc các mục được ghi chép khác nhau, vì vậy, tốt nhất là nên tìm hiểu trước các tiêu chuẩn kế toán của doanh nghiệp.

Nhờ đó, bạn có thể dễ dàng nắm bắt thông tin cần tìm và sau đó, dựa trên những thông tin này để phân tích tình hình tài chính cũng như khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp.

Công thức tính tỷ suất lợi nhuận hoạt động và các điểm cần phân tích

Tỷ suất lợi nhuận hoạt động là chỉ số thể hiện tỷ lệ lợi nhuận hoạt động trên doanh thu, được biểu thị dưới dạng phần trăm, đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Công thức tính như sau:

Tỷ suất lợi nhuận hoạt động = (Lợi nhuận hoạt động / Doanh thu) x 100

Khi phân tích tỷ suất lợi nhuận hoạt động, cần phải xem xét các điểm sau:

So sánh với mức trung bình ngành:Cần phải xác định xem tỷ suất lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp có cao hơn hay thấp hơn so với mức trung bình của ngành. Nếu cao hơn thì có nghĩa là doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh tốt, nhưng nếu thấp hơn thì có thể cần phải cải thiện.
Phân tích xu hướng:Có thể phân tích xu hướng thay đổi của tỷ suất lợi nhuận hoạt động theo thời gian để đánh giá khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp. Nếu có xu hướng tăng thì đây là một tín hiệu tích cực, nhưng nếu có xu hướng giảm thì có thể là một tín hiệu tiêu cực.
So sánh với đối thủ cạnh tranh:Có thể so sánh tỷ suất lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp với các đối thủ cạnh tranh trong cùng ngành để xác định vị thế tương đối của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp có vị thế vượt trội thì có khả năng tăng thị phần, nhưng nếu ở vị thế thấp hơn thì cần phải nỗ lực nâng cao sức cạnh tranh.
Cân nhắc lợi nhuận ngoài hoạt động kinh doanh:Tỷ suất lợi nhuận hoạt động không bao gồm lợi nhuận ngoài hoạt động kinh doanh, vì vậy cần phải xem xét cả hai yếu tố này. Nếu chi phí lãi vay hoặc thuế thu nhập doanh nghiệp ngoài hoạt động kinh doanh lớn thì khả năng sinh lời thực tế có thể thấp hơn.
Loại bỏ các yếu tố mang tính nhất thời:Tỷ suất lợi nhuận hoạt động có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nhất thời, vì vậy cần phải loại bỏ những yếu tố này để đánh giá khả năng sinh lời thực sự của doanh nghiệp.

Phân tích nguyên nhân biến động lợi nhuận hoạt động

Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi phân tích báo cáo tài chính là xác định nguyên nhân biến động của lợi nhuận hoạt động. Đây là thông tin rất quan trọng giúp dự đoán hiệu quả hoạt động trong tương lai của doanh nghiệp và đưa ra quyết định đầu tư.

Các nguyên nhân chính dẫn đến biến động lợi nhuận hoạt động bao gồm:

Biến động doanh thu:Doanh thu có thể tăng hoặc giảm do sự thay đổi về số lượng bán hoặc giá bán. Các yếu tố như biến động kinh tế, sự xuất hiện của đối thủ cạnh tranh, thay đổi chiến lược tiếp thị có thể ảnh hưởng đến sự biến động của doanh thu.
Biến động chi phí:Giá nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí thuê mặt bằng, v.v. có thể tăng hoặc giảm, ảnh hưởng đến lợi nhuận hoạt động.
Biến động chi phí bán hàng và quản lý:Chi phí quảng cáo, hoa hồng, phúc lợi nhân viên, v.v. có thể tăng hoặc giảm. Việc mở rộng hoặc thu hẹp quy mô tổ chức, thay đổi chiến lược kinh doanh có thể là các yếu tố ảnh hưởng đến sự biến động của chi phí bán hàng và quản lý.
Các yếu tố khác:Biến động tỷ giá hối đoái, nộp thuế, kiện tụng, v.v. cũng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận hoạt động. Những yếu tố này thường khó dự đoán và khó kiểm soát, vì vậy doanh nghiệp cần phải luôn chú trọng đến việc quản lý rủi ro.

Sau khi xác định được nguyên nhân, cần phải phân biệt đâu là nguyên nhân mang tính bền vững và đâu là nguyên nhân mang tính nhất thời. Nếu là nguyên nhân mang tính bền vững thì có thể đó là vấn đề cấu trúc của doanh nghiệp, cần phải có giải pháp khắc phục triệt để. Còn nếu là nguyên nhân mang tính nhất thời thì có thể đó chỉ là vấn đề ngắn hạn, có thể chờ đợi tình hình được cải thiện.

Chiến lược đầu tư chứng khoán dựa trên lợi nhuận hoạt động

Lợi nhuận hoạt động là một trong những chỉ số rất quan trọng trong đầu tư chứng khoán. Bạn có thể xây dựng nhiều chiến lược đầu tư khác nhau dựa trên chỉ số này.

Đầu tư vào cổ phiếu tăng trưởng:Các doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động tăng trưởng liên tục được phân loại là cổ phiếu tăng trưởng. Giá cổ phiếu của các doanh nghiệp này thường ở mức cao và có khả năng mang lại lợi nhuận cao về lâu dài. Tuy nhiên, cổ phiếu tăng trưởng có tính biến động cao, vì vậy trước khi đầu tư, bạn cần phải phân tích kỹ lưỡng và quản lý rủi ro.
Đầu tư vào cổ phiếu giá trị:Các doanh nghiệp có giá cổ phiếu thấp so với lợi nhuận hoạt động được phân loại là cổ phiếu giá trị. Bạn có thể áp dụng chiến lược mua cổ phiếu với giá thấp và nắm giữ lâu dài. Tuy nhiên, cổ phiếu giá trị không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt. Nếu doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng thấp hoặc sức cạnh tranh yếu thì giá cổ phiếu có thể không tăng.
Đầu tư vào cổ phiếu phục hồi:Các doanh nghiệp từng thua lỗ hoặc lợi nhuận hoạt động giảm sút nhưng đang trên đà phục hồi nhờ tái cấu trúc hoặc đổi mới quản lý được phân loại là cổ phiếu phục hồi. Việc phục hồi thành công có thể dẫn đến sự tăng giá cổ phiếu. Tuy nhiên, nếu thất bại thì giá cổ phiếu có thể giảm và rủi ro thua lỗ có thể tăng cao, vì vậy cần phải hết sức thận trọng.
Đầu tư vào cổ phiếu cổ tức:Các doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động ổn định và thường xuyên chia cổ tức được phân loại là cổ phiếu cổ tức. Bạn có thể thu được lợi nhuận cao hơn lãi suất ngân hàng. Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng lợi suất cổ tức có thể giảm do các yếu tố như tăng lãi suất, v.v.

Ngoài các chiến lược đầu tư dựa trên lợi nhuận hoạt động như trên,cân nhắc thêm các tỷ lệ tài chính như PER (Tỷ số giá trên thu nhập), PBR (Tỷ số giá trên giá trị sổ sách), v.v.sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn.

Đánh giá sức khỏe doanh nghiệp dựa trên lợi nhuận hoạt động

Trong báo cáo tài chính, lợi nhuận hoạt động là một trong những chỉ số quan trọng nhất để phản ánh hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Thông qua chỉ số này, bạn có thể đánh giá sức khỏe và khả năng tăng trưởng trong tương lai của doanh nghiệp.

Lợi nhuận hoạt động được tính bằng cách lấy doanh thu trừ đi giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý. Nói cách khác, đây là số tiền mà doanh nghiệp thu được từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ sau khi đã trừ đi các chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh.
Lợi nhuận hoạt động cao cho thấy doanh nghiệp đang vận hành hiệu quả. Ngược lại, nếu lợi nhuận hoạt động thấp hoặc thua lỗ thì có thể cho thấy doanh nghiệp đang vận hành không hiệu quả hoặc sức cạnh tranh đang suy giảm.
Lợi nhuận hoạt động cũng hữu ích trong việc dự đoán dòng tiền của doanh nghiệp. Bởi vì tiền mặt được tạo ra từ hoạt động kinh doanh được sử dụng để tài trợ cho các hoạt động của doanh nghiệp và đầu tư. Nếu lợi nhuận hoạt động giảm hoặc thua lỗ trong khi vẫn phải trả nợ hoặc đầu tư quy mô lớn, thì tình hình tài chính của doanh nghiệp có thể xấu đi.
Lợi nhuận hoạt động đóng vai trò quan trọng trong việc xác định xếp hạng tín nhiệm của doanh nghiệp. Các công ty xếp hạng tín nhiệm sẽ xem xét quy mô, tính ổn định và khả năng tăng trưởng của lợi nhuận hoạt động để đưa ra xếp hạng tín nhiệm cho doanh nghiệp. Các doanh nghiệp có xếp hạng tín nhiệm cao sẽ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn và giảm chi phí tài chính.

Vì vậy, các nhà đầu tư chứng khoán nên xem xét kỹ lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp mà họ quan tâm, dựa trên đó để đánh giá sức khỏe của doanh nghiệp và lên kế hoạch đầu tư.

Kết luận

Như vậy, hôm nay chúng ta đã cùng tìm hiểu về lợi nhuận hoạt động - một chỉ số giúp đánh giá khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp.