Trong thế giới đầu tư, một trong những chỉ số quan trọng không thể bỏ qua là lợi nhuận hoạt động, hãy cùng tìm hiểu về lợi nhuận hoạt động, điều mà bất kỳ nhà đầu tư chứng khoán nào cũng nên biết.

Lợi nhuận hoạt động là gì?

Lợi nhuận hoạt động là một trong những chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Đây là khoản tiền thu được sau khi trừ đi chi phí nguyên vật liệu, chi phí bán hàng và chi phí quản lý từ doanh thu mà doanh nghiệp thu được từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ. Nói cách khác, đây là chỉ số phản ánh lợi nhuận thực tế mà doanh nghiệp kiếm được.

Lợi nhuận hoạt động đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Nói chung, lợi nhuận hoạt động càng cao thì khả năng sinh lời của doanh nghiệp càng được đánh giá cao. Ngược lại, nếu lợi nhuận hoạt động thấp hoặc ghi nhận lỗ thì điều đó có nghĩa là tình hình tài chính của doanh nghiệp không ổn định.

Cung cấp thông tin hữu ích trong việc dự đoán khả năng tăng trưởng trong tương lai của doanh nghiệp. Doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động tăng trưởng ổn định có khả năng cạnh tranh trên thị trường và có tiềm năng tăng trưởng cao trong tương lai. Ngược lại, nếu doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động không tăng trưởng thì khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp sẽ suy yếu và có thể khó khăn trong việc tăng trưởng trong tương lai.

Là một trong những yếu tố cần kiểm tra cơ bản nhất khi phân tích báo cáo tài chính, các nhà đầu tư chứng khoán cần phải xác định lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp mà họ muốn đầu tư.

Cách tìm lợi nhuận hoạt động trong báo cáo tài chính

Để tìm lợi nhuận hoạt động trong báo cáo tài chính, bạn cần kiểm tra bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp.

Bảng cân đối kế toán là bảng thể hiện hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định, ở phần trên cùng là các chỉ số chính như doanh thu, lợi nhuận hoạt động, lợi nhuận thuần, v.v. Trong số này, lợi nhuận hoạt động được tính bằng cách trừ 'lợi nhuận gộp' cho 'chi phí bán hàng và chi phí quản lý'.

Điều cần lưu ý khi tìm kiếm chỉ số này là xác minh xem mỗi mục có được phân biệt rõ ràng hay không. Một số doanh nghiệp có thể hiển thị các mục khác nhau tùy thuộc vào cách xử lý kế toán, vì vậy tốt hơn hết là bạn nên nắm rõ tiêu chuẩn kế toán của doanh nghiệp đó trước khi tìm kiếm thông tin.

Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng tìm kiếm thông tin cần tìm, và sau đó, bạn có thể phân tích sức khỏe tài chính và khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp dựa trên thông tin đó.

Cách tính và phân tích điểm lợi nhuận hoạt động

Tỷ suất lợi nhuận hoạt động là chỉ số thể hiện tỷ lệ lợi nhuận hoạt động so với doanh thu dưới dạng phần trăm, đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Công thức như sau:

• Tỷ suất lợi nhuận hoạt động = (Lợi nhuận hoạt động / Doanh thu) x 100

Khi phân tích tỷ suất lợi nhuận hoạt động, bạn cần cân nhắc các điểm sau:

• So sánh với mức trung bình ngành: Cần xác định xem tỷ suất lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp đó cao hay thấp so với mức trung bình của ngành. Nếu cao hơn mức trung bình ngành, có thể xem đó là doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh, nhưng nếu ngược lại, thì cần cải thiện.
• Phân tích xu hướng: Có thể xác định khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp bằng cách phân tích xu hướng tỷ suất lợi nhuận hoạt động theo thời gian. Nếu có xu hướng tăng, có thể xem đó là tín hiệu tích cực, nhưng nếu có xu hướng giảm, thì có thể xem đó là tín hiệu tiêu cực.
• So sánh với đối thủ cạnh tranh: Có thể xác định vị thế tương đối của doanh nghiệp đó bằng cách so sánh tỷ suất lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp với các đối thủ cạnh tranh trong cùng ngành. Nếu doanh nghiệp đó có lợi thế, thì có khả năng tăng thị phần, nhưng nếu doanh nghiệp đó ở thế bất lợi, thì cần nỗ lực để tăng cường khả năng cạnh tranh.
• Cân nhắc lợi nhuận ngoài hoạt động: Tỷ suất lợi nhuận hoạt động không tính đến lợi nhuận ngoài hoạt động, vì vậy cần cân nhắc cả lợi nhuận ngoài hoạt động. Nếu chi phí ngoài hoạt động như chi phí lãi vay, thuế thu nhập doanh nghiệp, v.v., quá cao, thì khả năng sinh lời thực tế có thể thấp hơn.
• Loại bỏ các yếu tố nhất thời: Tỷ suất lợi nhuận hoạt động có thể thay đổi do các yếu tố nhất thời, vì vậy điều quan trọng là phải loại bỏ các yếu tố này để xác định khả năng sinh lời thực tế.

Phân tích nguyên nhân thay đổi lợi nhuận hoạt động

Phân tích nguyên nhân thay đổi lợi nhuận hoạt động là một trong những yếu tố quan trọng nhất khi phân tích báo cáo tài chính. Điều này cung cấp thông tin rất quan trọng trong việc dự đoán hiệu quả hoạt động trong tương lai của doanh nghiệp và đưa ra quyết định đầu tư.

Dưới đây là những nguyên nhân chính gây ra sự thay đổi lợi nhuận hoạt động:

• Sự thay đổi doanh thu: Doanh thu có thể tăng hoặc giảm do sự thay đổi số lượng bán hàng hoặc giá cả. Các yếu tố như biến động kinh tế, sự xuất hiện của các đối thủ cạnh tranh, thay đổi chiến lược tiếp thị, v.v., có thể ảnh hưởng đến sự thay đổi doanh thu.
• Sự thay đổi chi phí: Lợi nhuận hoạt động sẽ bị ảnh hưởng khi giá nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí thuê nhà, v.v., tăng hoặc giảm.
• Sự thay đổi chi phí bán hàng và quản lý: Chi phí bán hàng và quản lý như chi phí quảng cáo, hoa hồng, phúc lợi nhân viên, v.v., có thể tăng hoặc giảm. Các yếu tố như mở rộng hoặc thu hẹp tổ chức, thay đổi chiến lược quản lý, v.v., là những yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi chi phí bán hàng và quản lý.
• Các yếu tố khác: Các yếu tố khác như biến động tỷ giá hối đoái, nộp thuế, kiện tụng, v.v., cũng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận hoạt động. Những yếu tố này thường khó dự đoán và khó kiểm soát, vì vậy doanh nghiệp cần luôn chú ý đến quản lý rủi ro.

Sau khi xác định được nguyên nhân, bạn cần phân biệt xem nguyên nhân đó là nguyên nhân mang tính bền vững hay nhất thời. Nếu là nguyên nhân mang tính bền vững, thì có khả năng đó là vấn đề cấu trúc của doanh nghiệp, cần có giải pháp căn bản. Nếu là nguyên nhân nhất thời, thì có khả năng đó là vấn đề ngắn hạn, có thể chờ đợi tình hình được cải thiện.

Chiến lược đầu tư chứng khoán sử dụng lợi nhuận hoạt động

Lợi nhuận hoạt động là một trong những chỉ số rất quan trọng trong đầu tư chứng khoán. Bạn có thể sử dụng nó để xây dựng nhiều chiến lược đầu tư khác nhau.

• Đầu tư vào cổ phiếu tăng trưởng: Doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động tăng trưởng ổn định được phân loại là cổ phiếu tăng trưởng. Giá cổ phiếu của các doanh nghiệp này thường ở mức cao và có thể kỳ vọng lợi nhuận cao trong dài hạn. Tuy nhiên, cổ phiếu tăng trưởng có biến động giá mạnh, vì vậy cần phân tích kỹ và quản lý rủi ro trước khi đầu tư.
• Đầu tư vào cổ phiếu giá trị: Doanh nghiệp có giá cổ phiếu thấp so với lợi nhuận hoạt động được phân loại là cổ phiếu giá trị. Bạn có thể áp dụng chiến lược mua cổ phiếu ở mức giá tương đối thấp và nắm giữ trong dài hạn. Tuy nhiên, cổ phiếu giá trị không phải lúc nào cũng là lựa chọn tốt. Nếu doanh nghiệp đó có khả năng tăng trưởng thấp hoặc khả năng cạnh tranh yếu, thì giá cổ phiếu có thể không tăng.
• Đầu tư vào cổ phiếu phục hồi: Doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động bị lỗ hoặc giảm nhưng đã cải thiện kết quả kinh doanh sau khi tái cấu trúc hoặc cải cách quản lý được phân loại là cổ phiếu phục hồi. Thành công trong việc phục hồi có thể dẫn đến tăng giá cổ phiếu. Tuy nhiên, nếu thất bại, giá cổ phiếu có thể giảm và thua lỗ có thể tăng, vì vậy cần thận trọng.
• Đầu tư vào cổ phiếu cổ tức: Doanh nghiệp có lợi nhuận hoạt động ổn định và thanh toán cổ tức cao được phân loại là cổ phiếu cổ tức. Ưu điểm là có thể thu được lợi nhuận cao hơn lãi suất ngân hàng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng lợi suất cổ tức có thể giảm do các yếu tố như tăng lãi suất.

Ngoài các chiến lược đầu tư dựa trên lợi nhuận hoạt động như trên, bạn có thể Cân nhắc cả các tỷ lệ tài chính như P/E (Tỷ lệ giá trên thu nhập), P/B (Tỷ lệ giá trên giá trị sổ sách), v.v.để đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn.

Đánh giá sức khỏe doanh nghiệp dựa trên lợi nhuận hoạt động

Lợi nhuận hoạt động là một trong những chỉ số hiệu quả hoạt động quan trọng nhất trong báo cáo tài chính. Dựa vào chỉ số này, bạn có thể đánh giá sức khỏe của doanh nghiệp và khả năng tăng trưởng trong tương lai.

• Lợi nhuận hoạt động được tính bằng cách trừ đi chi phí nguyên vật liệu, chi phí bán hàng và chi phí quản lý từ doanh thu mà doanh nghiệp thu được từ việc bán sản phẩm hoặc dịch vụ. Nói cách khác, đây là lợi nhuận thực tế mà doanh nghiệp kiếm được từ hoạt động kinh doanh.
• Lợi nhuận hoạt động cao cho thấy doanh nghiệp đang vận hành kinh doanh hiệu quả. Ngược lại, nếu lợi nhuận hoạt động thấp hoặc ghi nhận lỗ, điều đó có thể cho thấy doanh nghiệp đang vận hành kém hiệu quả hoặc khả năng cạnh tranh yếu.
• Lợi nhuận hoạt động cũng hữu ích trong việc dự đoán dòng tiền của doanh nghiệp. Dòng tiền được tạo ra từ hoạt động kinh doanh được sử dụng cho việc huy động vốn và đầu tư của doanh nghiệp. Nếu lợi nhuận hoạt động giảm hoặc ghi nhận lỗ, nhưng vẫn thanh toán nợ quá mức hoặc đầu tư quy mô lớn, thì tình hình tài chính của doanh nghiệp có nguy cơ xấu đi.
• Lợi nhuận hoạt động đóng vai trò quan trọng trong việc xác định xếp hạng tín dụng của doanh nghiệp. Các tổ chức xếp hạng tín dụng sẽ đánh giá mức độ, sự ổn định và khả năng tăng trưởng của lợi nhuận hoạt động để xếp hạng tín dụng cho doanh nghiệp. Các doanh nghiệp có xếp hạng tín dụng cao sẽ dễ dàng huy động vốn và giảm chi phí tài chính.

Do đó, nhà đầu tư chứng khoán nên xem xét kỹ lợi nhuận hoạt động của các doanh nghiệp mà họ quan tâm, đánh giá sức khỏe của doanh nghiệp trên cơ sở đó và lên kế hoạch đầu tư.

Kết luận

Chúng ta đã tìm hiểu về lợi nhuận hoạt động, một chỉ số để xác định khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp.