Khi đầu tư, bảng cân đối kế toán thực sự rất quan trọng, trong đó chúng tôi sẽ giải thích đơn giản và dễ hiểu về "vốn". Chúng ta hãy cùng tìm hiểu vốn là gì và tại sao nó lại quan trọng.

Định nghĩa và các yếu tố cấu thành vốn

Vốn là phần còn lại khi trừ đi khoản nợ từ tài sản của doanh nghiệp. Nói cách khác, nó đại diện cho tài sản ròng mà doanh nghiệp sở hữu. Vốn là một trong những chỉ số quan trọng thể hiện tình hình tài chính của doanh nghiệp, và là một trong những yếu tố cần phải xem xét khi đầu tư chứng khoán.

Vốn bao gồm các yếu tố cấu thành sau:

• Vốn điều lệ: Là số tiền mà các nhà đầu tư đã đầu tư khi doanh nghiệp mới thành lập. Vốn điều lệ được huy động thông qua việc phát hành cổ phiếu, và được tính bằng cách nhân mệnh giá cổ phiếu với số lượng cổ phiếu đã phát hành.
• Vốn thặng dư: Là khoản lợi nhuận phát sinh từ giao dịch vốn. Ví dụ, nếu giá phát hành cổ phiếu cao hơn mệnh giá cổ phiếu, thì chênh lệch đó sẽ được ghi nhận vào vốn thặng dư.
• Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối: Là phần lợi nhuận phát sinh từ hoạt động kinh doanh mà chưa được chi trả như cổ tức, v.v. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là một trong những chỉ số cho thấy tình hình tài chính của doanh nghiệp đang vững chắc, và là một tiêu chí quan trọng khi đầu tư chứng khoán.
• Điều chỉnh vốn: Là những mục không thuộc về vốn điều lệ, vốn thặng dư, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, đóng vai trò điều chỉnh tổng vốn. Ví dụ, thu hồi cổ phiếu quỹ, chênh lệch chiết khấu phát hành cổ phiếu, tổn thất do giảm vốn, v.v.
• Lũy kế lợi nhuận khác: Là số tiền tích lũy của lợi nhuận khác phát sinh trong một khoảng thời gian nhất định.
• Vốn của cổ đông chi phối: Là phần vốn của công ty con mà công ty mẹ không sở hữu.

Việc hiểu biết các yếu tố cấu thành vốn này sẽ giúp bạn đánh giá chính xác hơn tình hình tài chính của doanh nghiệp và đưa ra quyết định đầu tư chứng khoán hợp lý hơn.

Mối quan hệ giữa vốn và đầu tư chứng khoán

Vốn đóng vai trò rất quan trọng trong đầu tư chứng khoán. Bởi vì cổ phiếu là một trong những yếu tố cấu thành vốn của doanh nghiệp.

Nhà đầu tư chứng khoán tham gia vào vốn của doanh nghiệp, từ đó có thể thu được lợi nhuận cùng với sự phát triển của doanh nghiệp. Lúc này, quy mô và các yếu tố cấu thành vốn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá trị của cổ phiếu.

Ví dụ, vốn điều lệ của doanh nghiệp càng lớn, doanh nghiệp càng ổn định, giá trị cổ phiếu càng có khả năng tăng cao. Ngoài ra, vốn thặng dư và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối càng nhiều, càng cho thấy tình hình tài chính của doanh nghiệp đang vững chắc, đây là một trong những yếu tố làm tăng giá trị cổ phiếu.

Ngược lại, vốn bị âm hoặc nợ nần quá mức cho thấy tình hình tài chính của doanh nghiệp đang không ổn định, và đây là một yếu tố khiến giá trị cổ phiếu giảm, vì vậy bạn cần chú ý đến điều này.

Do đó, khi đầu tư chứng khoán, bạn cần phân tích kỹ lưỡng quy mô và các yếu tố cấu thành vốn của doanh nghiệp, và dựa vào đó đưa ra quyết định đầu tư. Điều này giúp bạn đạt được lợi nhuận cao và ổn định hơn.

Cách xác định vốn trong bảng cân đối kế toán

Cách xác định vốn trong bảng cân đối kế toán như sau:

• Kiểm tra bảng cân đối kế toán: Bảng cân đối kế toán thể hiện tài sản, nợ phải trả và vốn của doanh nghiệp. Vốn được thể hiện ở bên phải bảng cân đối kế toán, bao gồm vốn điều lệ, vốn thặng dư và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.
• Vốn điều lệ: Là số tiền mà nhà đầu tư đã đầu tư khi thành lập công ty, được tính bằng cách nhân số lượng cổ phiếu đã phát hành với mệnh giá cổ phiếu.
• Vốn thặng dư: Là khoản lợi nhuận phát sinh từ giao dịch vốn, bao gồm lợi nhuận phát sinh từ phát hành cổ phiếu vượt mệnh giá, lợi nhuận từ việc giảm vốn, v.v.
• Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối: Là phần lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh mà chưa được chi trả như cổ tức, v.v.

Thông qua đó, bạn có thể đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp và tham khảo khi đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, bảng cân đối kế toán chỉ phản ánh thông tin trong quá khứ, vì vậy cần thận trọng khi dự đoán tương lai dựa trên thông tin đó.

Phân tích biến động vốn

Phân tích biến động vốn là một trong những yếu tố quan trọng trong đầu tư chứng khoán. Thông qua đó, bạn có thể đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp đang thay đổi như thế nào và dự đoán những yếu tố có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trong tương lai.

Cách phân tích biến động vốn như sau:

• Kiểm tra nội dung biến động vốn điều lệ: Nội dung biến động vốn điều lệ cho phép bạn đánh giá xem doanh nghiệp có phát hành thêm cổ phiếu hay thực hiện việc giảm vốn hay không. Việc phát hành thêm cổ phiếu có thể khiến giá trị cổ phiếu giảm, và việc giảm vốn có thể khiến giá trị cổ phiếu tăng.
• Kiểm tra nội dung biến động vốn thặng dư: Nội dung biến động vốn thặng dư cho biết doanh nghiệp có thực hiện phát hành cổ phiếu có quyền mua ưu đãi hay phát hành cổ phiếu thưởng hay không.
• Kiểm tra nội dung biến động lợi nhuận sau thuế chưa phân phối: Bạn có thể đánh giá xem doanh nghiệp đã tạo ra bao nhiêu lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh và mức cổ tức là bao nhiêu. Việc lợi nhuận sau thuế chưa phân phối tăng lên cho thấy tình hình tài chính của doanh nghiệp đang được cải thiện và giá cổ phiếu có khả năng tăng cao.

Việc phân tích thường xuyên biến động vốn của doanh nghiệp và nắm bắt xu hướng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư chứng khoán hợp lý hơn.

Sử dụng thông tin về vốn trong quyết định đầu tư

Khi xem xét các mục vốn trong bảng cân đối kế toán, bạn có thể đánh giá sức khỏe tài chính và sự ổn định của doanh nghiệp. Dưới đây là một số mẹo giúp ích cho bạn trong việc đưa ra quyết định đầu tư dựa trên những thông tin này.

• Vốn càng lớn, doanh nghiệp càng ổn định. Việc sở hữu đủ vốn tự có giúp doanh nghiệp ít bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng kinh tế hay cạnh tranh gay gắt.
• Khi xem xét cấu trúc vốn, bạn cần phân biệt vốn điều lệ, vốn thặng dư và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Vốn điều lệ là số tiền mà các cổ đông đã góp vào, vốn thặng dư là lợi nhuận phát sinh từ giao dịch vốn, chẳng hạn như lợi nhuận từ phát hành cổ phiếu vượt mệnh giá hay quỹ dự phòng tái định giá. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là phần lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh mà chưa được chi trả như cổ tức, v.v. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối càng nhiều, tiềm năng phát triển của doanh nghiệp càng lớn.
• Bạn cần kiểm tra nội dung biến động vốn điều lệ, vốn thặng dư và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trong 1-2 năm gần đây thông qua bảng biến động vốn. Nếu doanh nghiệp gặp lỗ, đây có thể là dấu hiệu cho thấy hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp đang không tốt, cần lưu ý.
• Bạn có thể tính toán tỷ lệ vốn để đánh giá cấu trúc tài chính của doanh nghiệp. Tỷ lệ vốn tiêu biểu là tỷ lệ nợ (nợ phải trả / vốn) và tỷ lệ vốn chủ sở hữu (vốn / tổng tài sản). Nói chung, tỷ lệ nợ dưới 100% và tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên 50% được coi là ổn định.

Hãy tận dụng thông tin về vốn này để đánh giá kỹ lưỡng tình hình tài chính của doanh nghiệp mà bạn muốn đầu tư.

Lưu ý về vốn và tránh những sai lầm

Hãy cùng tìm hiểu những lưu ý cần thiết khi phân tích mục vốn và những sai lầm thường gặp.

• Chỉ dựa vào tổng vốn là điều nguy hiểm. Tổng vốn chỉ là tổng của các mục riêng lẻ, bạn cần xem xét kỹ lưỡng nội dung cụ thể. Đặc biệt, bạn cần xác minh xem lợi nhuận sau thuế chưa phân phối có đủ hay không, hoặc có lỗ hay không. Doanh nghiệp gặp lỗ có thể sẽ gặp khó khăn về khả năng sinh lời trong tương lai.
• Bạn cần xác định xem vốn có bị âm hay không. Vốn bị âm là tình trạng doanh nghiệp thua lỗ nặng, khiến lợi nhuận sau thuế chưa phân phối cạn kiệt và thậm chí ảnh hưởng đến vốn đã góp. Khi vốn bị âm, uy tín của doanh nghiệp sẽ giảm sút, gây khó khăn trong việc huy động vốn như vay ngân hàng hay phát hành trái phiếu.
• Hãy cẩn thận để không nhầm lẫn giữa vốn điều lệ, vốn thặng dư và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Vốn điều lệ là số tiền mà các cổ đông đã góp vào, vốn thặng dư là lợi nhuận phát sinh từ giao dịch vốn, chẳng hạn như lợi nhuận từ phát hành cổ phiếu vượt mệnh giá hay quỹ dự phòng tái định giá. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối là phần lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh mà chưa được chi trả như cổ tức, v.v.
• Nhiều người mắc lỗi do không xem xét kỹ bảng biến động vốn. Bảng biến động vốn thể hiện đầy đủ nội dung biến động của vốn điều lệ, vốn thặng dư và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, vì vậy bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng để tránh đưa ra quyết định sai lầm.

Hãy nhớ những lưu ý này khi phân tích mục vốn, giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn.