Nóng lên toàn cầu là sự gia tăng nhiệt độ trung bình của Trái đất do sự gia tăng khí nhà kính, điều này gây ra sự thay đổi hệ thống khí hậu và đe dọa đến sự tồn tại của loài người.
Việc sử dụng năng lượng tái tạo, giảm thiểu khí thải nhà kính trong các ngành công nghiệp và giao thông vận tải, bảo vệ rừng cùng với những nỗ lực cá nhân như tiết kiệm năng lượng, sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường là vô cùng quan trọng.
Cần có những nỗ lực bền vững thông qua việc xây dựng chính sách của chính phủ và doanh nghiệp, hợp tác quốc tế, phát triển công nghệ thân thiện với môi trường, cùng với sự hợp tác quốc tế thông qua UNFCCC, Hiệp định Paris để cùng ứng phó với vấn đề.
Hiện nay, vấn đề nóng đang được quan tâm rất nhiều là hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu. Hãy cùng nhau suy nghĩ xem liệu có giải pháp nào để giải quyết vấn đề này nhé.
Hiểu biết cơ bản về hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu
Nóng lên toàn cầu là hiện tượng nhiệt độ trung bình trên bề mặt Trái đất tăng lên. Nguyên nhân của hiện tượng này là do nồng độ khí nhà kính như carbon dioxide, methane,… trong khí quyển tăng lên. Các khí nhà kính này tồn tại trong bầu khí quyển Trái đất và hấp thụ năng lượng từ Mặt trời, sau đó bức xạ lại vào bên trong Trái đất. Điều này dẫn đến nhiệt độ bên trong Trái đất tăng lên, và đó chính là nguyên nhân gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Biến đổi khí hậu là sự thay đổi trong hệ thống khí hậu của Trái đất do hiện tượng nóng lên toàn cầu. Nói cách khác, biến đổi khí hậu là sự thay đổi về nhiệt độ, lượng mưa, độ ẩm,… trong một thời gian dài do hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu là những vấn đề có liên quan mật thiết đến sự tồn vong của loài người, vì vậy cộng đồng quốc tế đang nỗ lực tìm kiếm các giải pháp ứng phó với vấn đề này.
Phân tích nguyên nhân chính gây ra khí thải nhà kính
Nguyên nhân chính gây ra khí thải nhà kính có thể được phân loại như sau:
Ngành công nghiệp: Ngành công nghiệp chiếm tỷ lệ lớn nhất trong lượng khí thải nhà kính. Các ngành công nghiệp như thép, xi măng, hóa dầu,… thải ra một lượng lớn khí nhà kính.
Ngành năng lượng: Ngành năng lượng đứng thứ hai về lượng khí thải. Các nhà máy điện, ô tô,… sử dụng nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu mỏ, khí tự nhiên,… thải ra khí nhà kính.
Ngành nông nghiệp: Ngành nông nghiệp cũng thải ra khí nhà kính. Methane sinh ra từ phân gia súc và phân bón là một trong những loại khí nhà kính điển hình.
Ngành xử lý chất thải: Chất thải sinh ra trong đời sống con người cũng thải ra khí nhà kính. Sự phân hủy chất hữu cơ trong rác thải thực phẩm, phế liệu xây dựng,… cũng sinh ra methane.
Các nguyên nhân khác: Ngoài ra, ngành giao thông vận tải, phá rừng,… cũng thải ra khí nhà kính.
Sử dụng và chuyển đổi sang năng lượng tái tạo
Một trong những giải pháp ứng phó với hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu đang được chú ý là sử dụng và chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.
Năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng thủy điện, năng lượng địa nhiệt,… là nguồn tài nguyên vô tận, có thể sử dụng liên tục và không gây ô nhiễm môi trường hay biến đổi khí hậu.
Nhờ những ưu điểm này mà việc phổ biến và mở rộng sử dụng năng lượng tái tạo đang được thực hiện trên toàn cầu. Chuyển đổi hệ thống năng lượng từ dựa trên nhiên liệu hóa thạch sang dựa trên năng lượng tái tạo là một trong những nhiệm vụ quan trọng để ngăn ngừa và ứng phó với hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu.
Để làm được điều này, cần phải phát triển công nghệ và xây dựng cơ sở hạ tầng, đồng thời cần sự tham gia tích cực của chính phủ, doanh nghiệp và người dân. Thông qua những nỗ lực này, chúng ta có thể xây dựng một tương lai bền vững và thân thiện với môi trường hơn.
Giải pháp giảm thiểu khí thải nhà kính trong ngành công nghiệp và giao thông
Ngành công nghiệp và giao thông chiếm phần lớn lượng khí thải nhà kính, vì vậy có thể giảm thiểu khí thải nhà kính thông qua các giải pháp sau:
Ngành công nghiệp có thể áp dụng các giải pháp như nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, mở rộng sử dụng năng lượng tái tạo, công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon (CCS) để giảm lượng khí thải.
Ngành giao thông có thể giảm lượng khí thải bằng cách mở rộng sử dụng xe điện, xe hydrogen, phát triển giao thông công cộng, cải thiện hệ thống giao thông.
Ngoài ra, còn có các giải pháp kỹ thuật và chính sách khác nhưcải tiến quy trình sản xuất, phát triển vật liệu thân thiện với môi trường, xây dựng hệ thống giao thông thông minh.
Tăng cường hấp thụ carbon thông qua bảo vệ và mở rộng rừng
Rừng là bể hấp thụ carbon tự nhiên, có khả năng hấp thụ carbon dioxide trong không khí và thải ra oxy. Việc phá rừng và suy giảm rừng làm giảm khả năng hấp thụ carbon và đồng thời giải phóng carbon dioxide ra ngoài khí quyển.
Do đó, bảo vệ và mở rộng rừng đang được coi là một trong những giải pháp ứng phó với hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu. Cần phải bảo vệ rừng hiện có và quản lý rừng một cách bền vững, đồng thời cần nỗ lực trồng và phục hồi rừng mới. Thông qua những nỗ lực này, chúng ta có thể tăng cường khả năng hấp thụ carbon của rừng và làm giảm nồng độ carbon dioxide trong khí quyển.
Thêm vào đó, cần phải xây dựng các chính sách và thể chế để bảo vệ hệ sinh thái rừng, chẳng hạn như phòng ngừa và dập tắt cháy rừng, ngăn chặn nạn phá rừng trái phép.
Các phương pháp giảm phát thải khí nhà kính có thể thực hiện trong cuộc sống
Để chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, không chỉ cần nỗ lực của chính phủ và doanh nghiệp, mà mỗi cá nhân cũng cần chung tay góp sức giảm thiểu phát thải khí nhà kính trong cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là một số ví dụ:
Tiết kiệm năng lượng:Việc tiết kiệm điện, gas, nước,… trong gia đình và văn phòng có tác dụng rất lớn trong việc giảm phát thải khí nhà kính. Nên hạn chế sử dụng điện không cần thiết và sử dụng các thiết bị điện có hiệu suất năng lượng cao.
Sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường:Sử dụng phương tiện giao thông công cộng, xe đạp hoặc đi bộ thay vì ô tô là một cách hiệu quả để giảm lượng khí thải.
Hạn chế sử dụng đồ dùng một lần:Đồ dùng một lần mất nhiều thời gian để phân hủy và thải ra nhiều khí nhà kính trong quá trình sản xuất. Nên sử dụng các sản phẩm có thể tái sử dụng và hạn chế sử dụng đồ dùng một lần.
Tiêu dùng xanh: Mua các sản phẩm thân thiện với môi trường và tránh sử dụng các sản phẩm gây hại cho môi trường sẽ góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính.
Những nỗ lực nhỏ bé này khi được cộng hưởng lại sẽ tạo ra những thay đổi to lớn.
Vai trò và trách nhiệm của chính phủ và doanh nghiệp
Trong công tác ứng phó với hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu, chính phủ và doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng.
Vai trò của chính phủ
Xây dựng chính sách:Chính phủ cần xây dựng và thực hiện các chính sách ứng phó với hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu. Bao gồm các biện pháp như quy định về giới hạn phát thải khí nhà kính, hỗ trợ phát triển công nghệ thân thiện với môi trường, mở rộng sử dụng năng lượng tái tạo.
Hợp tác quốc tế:Hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu là vấn đề toàn cầu, vì vậy cần phải có sự hợp tác quốc tế. Chính phủ cần tham gia vào các cuộc đàm phán quốc tế và tăng cường hợp tác với các quốc gia khác.
Giáo dục và tuyên truyền:Cung cấp thông tin và nâng cao nhận thức cho người dân về hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu cũng là một trong những nhiệm vụ của chính phủ.
Vai trò của doanh nghiệp
Phát triển công nghệ thân thiện với môi trường:Doanh nghiệp cần phát triển và thương mại hóa các công nghệ thân thiện với môi trường để giảm lượng khí thải nhà kính.
Quản lý kinh doanh bền vững:Doanh nghiệp cần hướng tới mục tiêu quản lý kinh doanh bền vững, trong đó cần cân nhắc đến việc bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội.
Giảm lượng khí thải carbon trong sản xuất sản phẩm:Việc giảm thiểu lượng khí thải carbon phát sinh trong quá trình sản xuất sản phẩm cũng là trách nhiệm của doanh nghiệp, và việc công khai minh bạch thông tin này cho người tiêu dùng sẽ tác động tích cực đến lựa chọn của người tiêu dùng.
Hợp tác và nỗ lực quốc tế trong ứng phó với hiện tượng nóng lên toàn cầu
Hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu là vấn đề vượt ra khỏi biên giới quốc gia, vì vậy cần phải có sự hợp tác và nỗ lực quốc tế. Để đạt được điều này, các hiệp định quốc tếnhư Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) và Hiệp định Paris (Paris Agreement) đã được ký kết.
Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC):Đây là một hiệp định quốc tế nhằm ngăn chặn hiện tượng nóng lên toàn cầu. Các quốc gia thành viên phải thực hiện các chính sách và biện pháp để ngăn chặn hiện tượng nóng lên toàn cầu và phải gửi báo cáo thống kê về lượng khí thải nhà kính cho Liên hợp quốc.
Hiệp định Paris (Paris Agreement):Hiệp định này được thông qua tại Hội nghị lần thứ 21 của các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) (COP21) được tổ chức tại Paris, Pháp vào tháng 12 năm 2015. Đây là văn bản thỏa thuận cuối cùng nhằm thiết lập một cơ chế mới về biến đổi khí hậu cho giai đoạn sau năm 2020. Hiệp định Paris nêu rõ mục tiêu hạn chế sự gia tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu ở mức dưới 2°C so với thời kỳ tiền công nghiệp và nỗ lực để hạn chế mức tăng ở 1,5°C.
Cộng đồng quốc tế đang thực hiện nhiều hoạt động dựa trên các hiệp định này. Nổi bật trong số đó là Quỹ khí hậu xanh (GCF) và Mạng lưới Trung tâm Công nghệ Khí hậu (CTCN).
Quỹ khí hậu xanh (GCF)là một quỹ được thành lập để hỗ trợ các nước đang phát triển giảm phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí hậu. Văn phòng của quỹ này đặt tại Songdo, Incheon. Đến năm 2021, tổng số tiền quỹ đã huy động được là 10,2 tỷ USD (khoảng 12 nghìn tỷ won). Dựa trên nguồn vốn này, quỹ hỗ trợ các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu tại các nước đang phát triển.
Mạng lưới Trung tâm Công nghệ Khí hậu (CTCN)là một tổ chức quốc tế thúc đẩy việc chuyển giao công nghệ ứng phó với biến đổi khí hậu cho các nước đang phát triển. CTCN có trụ sở chính tại Copenhagen, Đan Mạch. CTCN tập trung vào việc phát triển và chuyển giao công nghệ ứng phó với biến đổi khí hậu cho các nước đang phát triển thông qua sự hợp tác giữa các quốc gia thành viên.
Lời kết
Hãy bắt đầu bằng những hành động nhỏ như hạn chế sử dụng đồ dùng một lần, sử dụng phương tiện giao thông công cộng,… ngay từ bây giờ.