Báo cáo tài chính là gì?

Báo cáo tài chính là tài liệu thể hiện một cách có hệ thống tình trạng tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, chủ yếu cung cấp thông tin quan trọng cho các bên liên quan khác nhau như nhà đầu tư, chủ nợ, ban quản lý và các cơ quan chính phủ. Báo cáo tài chính thường bao gồm ba báo cáo chính: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Mỗi báo cáo đề cập đến một khía cạnh tài chính cụ thể của doanh nghiệp và được sử dụng tổng hợp để đánh giá tình trạng tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

1. Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet)

Bảng cân đối kế toán thể hiện tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể. Thông qua đó, có thể biết được tài sản mà doanh nghiệp sở hữu và nguồn vốn để tài trợ cho các tài sản đó.

• Tài sản (Assets): Bao gồm tất cả các tài sản mà doanh nghiệp sở hữu như tiền mặt và các khoản tương đương tiền, các khoản phải thu, hàng tồn kho, tài sản cố định (nhà xưởng, thiết bị, v.v.), tài sản vô hình (bằng sáng chế, nhãn hiệu, v.v.). Tài sản được chia thành tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn. Tài sản ngắn hạn là tài sản có thể chuyển đổi thành tiền mặt trong vòng 1 năm, còn tài sản dài hạn là tài sản được nắm giữ trên 1 năm.
• Nợ phải trả (Liabilities): Bao gồm tất cả các khoản nợ mà doanh nghiệp phải trả như vay ngân hàng, các khoản phải trả, các khoản chưa trả, trái phiếu, v.v. Nợ phải trả cũng được chia thành nợ ngắn hạn và nợ dài hạn. Nợ ngắn hạn là nợ phải trả trong vòng 1 năm, còn nợ dài hạn là nợ có thời hạn trả nợ trên 1 năm.
• Vốn chủ sở hữu (Equity): Là số tiền chênh lệch giữa tổng tài sản và tổng nợ phải trả, bao gồm vốn đầu tư của cổ đông. Vốn chủ sở hữu thường bao gồm số cổ phần phát hành, thặng dư vốn, lợi nhuận giữ lại và cổ phần tự mua lại.

2. Báo cáo kết quả hoạt động (Income Statement)

Báo cáo kết quả hoạt động thể hiện lợi nhuận ròng thông qua doanh thu và chi phí của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Thông qua đó, có thể đánh giá được khả năng sinh lời và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

• Doanh thu (Revenue): Tổng số tiền thu được từ việc bán sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ. Còn được gọi là doanh số bán hàng, thể hiện doanh thu phát sinh từ hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp.
• Chi phí (Expenses): Tất cả các chi phí phát sinh để thu được doanh thu như nguyên vật liệu, lương, tiền thuê nhà, khấu hao, chi phí quảng cáo, v.v. Chi phí được chia thành chi phí hoạt động và chi phí không hoạt động, trong đó chi phí hoạt động chủ yếu liên quan đến sản xuất và bán sản phẩm.
• Lợi nhuận ròng (Net Income): Số tiền chênh lệch giữa doanh thu và chi phí, thể hiện lợi nhuận thực tế của doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng được chia thành lợi nhuận trước thuế và lợi nhuận sau thuế, trong đó lợi nhuận trước thuế là lợi nhuận ròng trước khi trừ thuế, còn lợi nhuận sau thuế là lợi nhuận ròng sau khi đã trừ thuế.

3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash Flow Statement)

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ thể hiện dòng tiền vào và ra trong một khoảng thời gian nhất định. Thông qua đó, có thể xác định được tính thanh khoản của doanh nghiệp. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ được chia thành hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính.

• Lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động kinh doanh (Operating Activities): Dòng tiền phát sinh từ hoạt động kinh doanh thường nhật. Bao gồm biến động của các khoản phải thu, các khoản phải trả và hàng tồn kho.
• Lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động đầu tư (Investing Activities): Dòng tiền phát sinh từ việc mua hoặc bán tài sản, hoạt động đầu tư. Bao gồm mua và bán tài sản cố định và vô hình, mua và bán các chứng khoán đầu tư.
• Lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động tài chính (Financing Activities): Dòng tiền phát sinh từ hoạt động huy động vốn, trả nợ. Bao gồm phát hành cổ phiếu, trả cổ tức, tăng và giảm vay nợ.

Kết luận

Báo cáo tài chính là công cụ quan trọng thể hiện rõ ràng tình trạng tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Thông qua đó, các bên liên quan có thể đánh giá được sức khỏe tài chính của doanh nghiệp và đưa ra quyết định đầu tư hoặc cho vay. Khả năng hiểu và phân tích báo cáo tài chính rất quan trọng trong lĩnh vực tài chính và quản lý.