Başarılı Yatırım İçin Temel Bilgiler: Cari Oran Nedir?

'Cari Oran' finansal tabloları incelerken önemli göstergelerden biridir ve mutlaka bilinmesi gereken bir kavramdır.

Cari Oran Nedir?

Cari Oran (Quick ratio)bir şirketin kısa vadeli borç ödeme gücünü değerlendiren göstergelerden biridir ve 'Yüzen Borçlara Karşı Cari Varlıkların Oranı' anlamına gelirBu durumda, Cari varlıklar nakit ve nakde benzer varlıklar, alacaklar, kısa vadeli finansal ürünler gibi hemen nakde çevrilebilen varlıkları ifade ederken, yüzen borçlar 1 yıl içinde ödenmesi gereken borçlardıranlamına gelir.

Kısacası, cari oran, bir şirketin sahip olduğu nakde benzer varlıklar ve alacaklar gibi varlıkları kullanarak kısa vadeli borçlarını ne kadar hızlı bir şekilde ödeyebildiğini gösteren bir göstergedir. Genel olarak, cari oran %100'ün üzerindeyse istikrarlı olarak değerlendirilir ve %70'in altındaysa kısa vadeli borç ödemelerinde zorluk çekme olasılığının yüksek olduğu düşünülür.

Bu nedenle, başarılı bir yatırım için ilgili şirketin cari oranı da dahil olmak üzere finansal tablolarını analiz ederek kısa vadeli borç ödeme yeteneğini ve istikrarını belirlemek önemlidir. Ayrıca, cari oran, şirketin fon sağlama ve kullanım planlarını oluşturmada da faydalı bilgiler sağlar.

Cari Oranın Önemi: Neden Bilinmeli?

Yatırımcıların cari oranı bilmesinin nedeni, bunun şirketin kısa vadeli ödeme yeteneğini ve kredibilitesini değerlendirmekiçin çok önemli bir gösterge olmasıdır.

Örneğin, bir şirketin cari oranı ne kadar düşükse, kısa vadeli borç ödemelerinde zorluk çekme olasılığı o kadar yüksek olur ve bu da şirketin kredibilitesinin düşmesine ve fon sağlama maliyetlerinin artmasına yol açabilir. Tersine, cari oran ne kadar yüksekse, şirketin kısa vadeli borç ödeme yeteneği o kadar güçlü olur ve bu da yatırımcılara ilgili şirket hakkındaki güvenilirlik ve istikrar algılarını artıran bir faktör olarak etki eder.

Özellikle hisse senedi yatırımında şirketin mali durumu hisse senedi fiyatını büyük ölçüde etkiler; bu nedenle, yatırım kararları alırken cari oran da dahil olmak üzere finansal göstergeleri aktif olarak kullanmak faydalıdır. Bu sayede yatırım riskini en aza indirip getiriyi maksimize edebilirsiniz.

Cari Oran Hesaplama Yöntemi

Cari oran aşağıdaki formülle hesaplanır.

• Cari Oran = (Cari Varlıklar / Yüzen Borçlar) x 100

Burada 'Cari Varlıklar'nakit ve nakde benzer varlıklar, kısa vadeli finansal ürünler, alacaklar gibi hemen nakde çevrilebilen varlıkları ifade ederken, 'Yüzen Borçlar'1 yıl içinde ödenmesi gereken borçları ifade eder.

Bu durumda, payda ve paya sırasıyla toplam varlıkları çarparak düzeltilmiş cari oranı da bulabilirsiniz. Bu, sektörlere göre cari varlık ve yüzen borç kalemlerinin farklılık göstermesi nedeniyle, göreli karşılaştırma amacıyla kullanılır.

Bu şekilde hesaplanan cari oran, genel olarak %100'ün üzerindeyse iyi olarak değerlendirilir ve %70'in altındaysa kötü olarak değerlendirilir. Ancak bu mutlak bir kriter değildir ve sektör veya şirket özelliklerine göre farklılık gösterebilir.

Cari Oran ve Şirketin Mali Sağlamlığı

Cari oran, şirketin kısa vadeli borç ödeme yeteneğini değerlendiren göstergelerden biridir ve yüksek olması şirketin mali sağlamlığının iyi olduğuna işaret eder. Bunun nedeni şunlardır:

• Cari varlıklar, şirketin kısa vadede nakde çevirebileceği varlıklar olduğundan, cari oran yüksek olması şirketin kısa vadeli borç ödemelerinde zorluk çekme olasılığının düşük olduğunu gösterir.
• Cari varlıklar, şirketin likiditesini gösteren göstergelerden biridir. Yani, cari oranı yüksek olan şirketlerin likiditesi yüksektir, bu nedenle ekonomik belirsizliklere karşı daha dirençli oldukları söylenebilir.
• Cari varlıklar, şirketin kredibilitesini artırmada da önemli bir rol oynar. Finans kurumları kredi değerlendirmesinde cari oran da dahil olmak üzere şirketin finansal göstergelerini dikkate aldıkları için, cari oranı yüksek olan şirketler faiz oranları veya kredi limiti gibi konularda daha avantajlı koşullar elde edebilirler.

Cari Oranın Sınırlamaları ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Cari oran, şirketin kısa vadeli borç ödeme yeteneğini değerlendirmede faydalı bir gösterge olmasına rağmen, bazı sınırlamaları ve dikkat edilmesi gereken hususları vardır.

• Cari varlıklara stoklar veya peşinatlar gibi varlıklar dahil değildir; bu nedenle, cari oran yüksek olsa bile, şirketin gerçek likiditesinin yüksek olduğu sonucuna varılamaz. Bu varlıkların nakde çevrilmesi zaman alabilir veya değerleri değişebilir.
• Sektöre göre cari oranının uygun seviyesi değişebilir. Örneğin, hammadde alımının yüksek olduğu imalat sanayinde cari oran nispeten düşük olsa bile borç ödeme yeteneği yeterli olabilir, ancak perakende sektöründe cari oran yüksek olmalıdır ki istikrarlı bir yönetim mümkün olsun.
• Cari varlık ve yüzen borçların değerleme yöntemlerine bağlı olarak cari oran çarpıtılabilir. Örneğin, cari varlıkları şişirerek veya yüzen borçları küçülterek cari oran gerçekte olduğundan daha yüksek gösterilebilir, bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Diğer Finansal Oranlarla Karşılaştırma: Cari Oranın Göreli Önemi

Cari oran, şirketin kısa vadeli borç ödeme yeteneğini değerlendirmede faydalı olsa da, diğer finansal oranlarla birlikte ele alınmalıdır.

Örneğin, borçlanma oranı, şirketin uzun vadeli borç ödeme yeteneğini değerlendirmede faydalıdır ve faiz ödeme oranı, şirketin faiz maliyetlerini ödeme yeteneğini değerlendirmede faydalıdır. Alacaklar devir hızı, alacakların tahsil süresini belirlemede faydalıdır ve bu, cari varlıklar arasında en önemli kalemlerden biridir.

Bu nedenle, başarılı bir yatırım için sadece cari orana değil, yukarıda belirtilen çeşitli finansal oranları kapsamlı bir şekilde dikkate alarak şirketin mali durumunu ve iş performansını değerlendirmek önemlidir.

Sonuç

Şirketin istikrarını belirleyen göstergelerden biri olduğu için mutlaka aklınızda bulundurun ve faydalı bir şekilde kullanın.